3 Belgen Ad Petersen Annet van de Elzen Arnoud de Blauw Beelden Biezen Birgitt van Bracht De Muzen De Verbeelding Eindexamenwerk St.Joost Engels design Fotografica Frans Kerkhoff Franse schilderkunst Gaby Bovelander Henk Klok Herman Gordijn Het sublieme gemis Jan Fabre Jan Hoet Jan Hoet 2 Jan Hoet 3 Jean-Michel Alberola Jean-Pierre Caumiant Jeroen Bechtold Jeroen Doorenweerd Johan Clarysse Jon Marten Kees Mol KunstRAI 1993 Leon Adriaans Lotti van der Gaag MUHKA Marcel Maeyer Martien de Visser Middelheim Miquel Barcelo Mireille van 't Hoff Miriam Slaats NBKS 1 NBKS 2 Open Ateliers Pieter Ouborg Rick Koren Right of Speech Robert Wilson Rosemarie Trockel Signmar Polke Textielmuseum Thijs van Kimmenade Tine van de Weyer en Bert Poulisse USA Today Vormen van sculptuur Vrij Spel Willem Pak Fo Tjon Wim Claessen Wim Schuetz Witte de With Wolfgang Laib Wolfslaar Yvon Ne Zoersel
|
Expo schilderijen en werken op papier van Birgitt van Bracht, galerie VormVast, 21 maart t/m 10 mei 1993
Birgitt van Bracht
De eerste ontmoeting met het werk van Birgitt van Bracht in galerie VormVast geldt een tableau met 20 kleine tekeningen. Zwarte, expressieve en volkomen abstracte lijnen, varierend in dikte en grilligheid. Af en toe zie je herhaling van bepaalde vormen, soms letterlijk, soms in spiegelbeeld. Het blijken verrassenderwijs tekeningen te zijn die met de computer zijn gemaakt. Dat verklaart meteen een zeker patroon dat schuil gaat onder de ogenschijnlijke grilligheid. De computer en vooral de besturing met behulp van de muis, is een uitstekend instrument, gedacht vanuit de bedoeling waarmee Birgitt van Bracht deze tekeningen heeft gemaakt. Het gaat haar nu niet om het specifieke karakter van inkt, krijt of potlood, het gaat dit keer al helemaal niet om een figuratieve vorm. De tekeningen zijn verenkeld tot zuiver handschrift, dat op geen enkele manier verwijst naar een andere vorm of betekenis buiten de tekening zelf. Het handschrift is teruggebracht tot wat het letterlijk is: een beweging van de hand die tot een vorm leidt. Dat is wat in essentie het teken is, los gemaakt dus van alles wat voor ons zou leiden naar herkenbare, zichtbare dingen en dus naar andere betekenissen. In die zin zijn haar tekens abstract.
De 20 tekeningen werken als een sleutel tot de rest van de tentoonstelling. Op de meeste van haar schilderijen kom je dat handschrift tegen dat als een structuur over de geschilderde ruimte ligt. De basis van een doek is gloedvol en heftig geschilderd, in tal van kleine penseelbewegingen. In kleuren die emoties dragen, die beroering en drama oproepen. En daaroverheen gaat die zoekende hand die tegelijk driftig zwarte lijnen neerzet als een netwerk dat de emoties van het schilderij bijeenhoudt. Dat lijnenspel heeft vanuit zijn bedoeling een zekere rationaliteit omdat tot een vorm wil geraken, weliswaar volkomen abstract, maar toch. Die vorm van lijnen is, ondanks het wat rationele karakter, een uitbreiding en een versterking van de emotie die het schilderwerk van Birgitt van Bracht oproept. En wat mooi is, er ontstaat tussen het geschilderde vlak en de uitgesproken lijnen een grote ruimte, waarin emotie en ratio samen bestaan.
De aanleiding tot het schilderen is bij Birgitt van Bracht heel concreet. Dat kan de schrik zijn om een weggelopen poes, het kan de woede zijn om een verafschuwde positie waarin zij als vrouw gemanoevreerd wordt. Woede die haar uiting vindt in de lapidaire uitroep "Dit is kut", krachtig en buitengewoon kort. Vervolgens wordt dat gevoel door de hand omgezet in kleur, vorm, compositie. Dat heel concrete gevoel wordt dus geabstraheerd tot een schilderij dat meer is dan alleen maar een woedeuitbarsting. Een schilderij of een werk op papier van Birgitt van Bracht is het schilderend zoeken naar een evenwicht tussen hoofd en hart, dat wil in haar geval zeggen tussen de geschilderde ruimte en de bijna getekende lijnen. En in de ruimte er tussenin zit de overgang van concreet naar abstract.
Er hangen ook schilderijen die zo voor het oog een heel landschappelijke ruimte realiseren. Dat zijn de doeken die in de titel verwijzen naar Per Kirkeby, de Noor met wie zij zich verwant voelt. Dynamisch geschilderd in kleuren die over het doek stromen. Het beeld is zo gevuld met beweging dat het iets lichamelijks krijgt. En soms is die landschappelijkheid een misverstand. Er hangen twee grote doeken in genuanceerd blauw, waarin links en rechts witte halfronde wolken het blauw doorbreken. In het centrum toont zich een klein, lichterblauw geschilderd ovaal. Als je denkt dat de hemelen open rijten en de wolken jagen in de ruimte, dan ben je door het schilderij op het verkeerde been gezet. Bij Birgitt van Bracht is de hemel een vagina die tot een schilderij uitvergroot is. Ook dat is landschap.
Birgitt van Bracht in VormVast, Liesboslaan 291, Breda,tot 11 mei
|