3 Belgen Ad Petersen Annet van de Elzen Arnoud de Blauw Beelden Biezen Birgitt van Bracht De Muzen De Verbeelding Eindexamenwerk St.Joost Engels design Fotografica Frans Kerkhoff Franse schilderkunst Gaby Bovelander Henk Klok Herman Gordijn Het sublieme gemis Jan Fabre Jan Hoet Jan Hoet 2 Jan Hoet 3 Jean-Michel Alberola Jean-Pierre Caumiant Jeroen Bechtold Jeroen Doorenweerd Johan Clarysse Jon Marten Kees Mol KunstRAI 1993 Leon Adriaans Lotti van der Gaag MUHKA Marcel Maeyer Martien de Visser Middelheim Miquel Barcelo Mireille van 't Hoff Miriam Slaats NBKS 1 NBKS 2 Open Ateliers Pieter Ouborg Rick Koren Right of Speech Robert Wilson Rosemarie Trockel Signmar Polke Textielmuseum Thijs van Kimmenade Tine van de Weyer en Bert Poulisse USA Today Vormen van sculptuur Vrij Spel Willem Pak Fo Tjon Wim Claessen Wim Schuetz Witte de With Wolfgang Laib Wolfslaar Yvon Ne Zoersel
|
tentoonstelling in De Beyerd: Japanse fotografie
Breda Fotografica
In de tweede uitvoering van wat een traditie moet worden, Breda Fotografica, komt vooral fotokunst aan de orde die te maken heeft met Japan en met de computer. Die twee gebieden hebben althans een opvallende plaats in het programma. Daarnaast wordt in de diverse publieke ruimtes in Breda die de beeldende kunst ten dienste staan, aandacht besteed aan hedendaagse Nederlandse fotografie en aan actuele internationale verschijnselen. Of je dit festival nu moet aankondigen als het in beeld brengen van internationale stromingen, is nogal de vraag. De weidse titel ten spijt moet je vaststellen dat er van een duidelijk en kritisch overzicht van internationale stromingen geen sprake is. Wat er wel is, is een reeks van presentaties die de aktuele foto als daad van beeldende kunst benoemen. Foto's van individuele kunstenaars die vanuit hun eigen oog en opvatting naar de werkelijkheid kijken. Die met hun techniek de fotowerkelijkheid ensceneren en manipuleren tot een beeld dat in gelaagdheid de zichtbare werkelijkheid te boven gaat. Dat levert soms schitterende resultaten op, maar ook foto's die het gevoel geven dat je ze al vaker gezien hebt.
Wat Breda Fotografica in de eerste plaats belangrijk maakt, is dat deze zomer in Breda en nergens anders in Nederland de foto op hoogwaardig niveau als kunstvorm wordt tentoongesteld. En dat er inzage wordt gegeven in wat op fotogebied mogelijk is met computertechnologie. Dat laatste gebeurt in de vorm van workshops, lezingen en het tonen van de artistieke resultaten. Breda Fotografica, nauw verweven met De Beyerd en aangedreven door Sonja Herst, is een open platform voor de foto dat van grote betekenis is.
Eikoh Hosoe
Het hoofdgerecht van het fotofestival is het overzicht van het werk van Eikoh Hosoe, de meest vooraanstaande levende fotograaf in Japan. Geboren in 1933 en dus getuige van de breuklijn tussen het keizerlijke, gesloten Japan en de moderne kapitalistische metamorfose. De retrospectieve tentoonstelling "Meta", ingericht aan het Chasseveld (waarom wordt de toegang zo schamel aangegeven ?), toont 166 foto's uit 3 decennia en verdeeld over 10 hoofdstukken. In "Ordeal by roses" toont Hosoe de auteur Yukio Mishima en het geestelijke landschap van zijn boeken. Agressie, verwijzingen naar droom en dood, valse Samoerai-heroiek, lijden en martelaarschap. Mishima zelf sprak over de foto's van Hosoe als over de naakte mens die te maken heeft met een schaamteloze wereld die zonder eer is. De ultieme consequentie van dat mensbeeld was voor de schrijver de zelfdoding. De reeks "Embrace" bestaat uit foto's van naakte lichamen, of liever van delen daarvan die zo uitgelicht worden dat ze een graad van abstractie krijgen. Hosoe reduceert het lichaam tot zuivere vorm, eigenlijk tot architectonische vorm, in spannende combinatie met de sensualiteit van de huid. In 6 foto's van Japanse vrouwen in kimono laat hij de vrouwen zo poseren dat hun persoon langzaam wegvalt en de kimono overblijft. Met de camera ontwerpt hij een choreografie van de kimono, op een zo subtiele manier dat het vanzelf spreekt dat de aandacht verglijdt van persoon naar vorm. Al die waarnemingen komen uit een geest, een oog, een camera, het bindend element van zo'n overzichtstentoonstelling. Het is een schitterende tentoonstelling die je laat doordringen in aspecten van het Japanse leven, in voortdurend bewustzijn van het medium fotografie.
In dezelfde ruimte aan het Chasseveld zijn de foto's te zien die met computertechnologie tot stand zijn gekomen. In ieder geval hele mooie beelden die de ruimte zoeken tussen fantasie en zichtbare werkelijkheid en de grenzen daarvan steeds laten verschuiven. Het idee dat je naar foto's kijkt, bestaat amper. De prenten zijn veel meer resultaat van monteren, mengen, programmeren, gericht op een beeld, dan van kijken. Zijn de computerafdrukken dan eigenlijk nog foto's ? Een vorm van beeldende kunst deze computertechnologie in elk geval, een eigentijds medium met een enorm beeldend potentieel.
Japan in De Beyerd
In De Beyerd een diverse aandacht voor fotografie die Japan als onderwerp heeft, ook van de hand van niet-Japanners. Mooie, romantische beelden van het eigentijdse industriele leven door het camera-oog van Akidihe Tamura. Beelden van de stad, de haven, het transport en het asfalt in stemmig licht waardoor dat wat associatie oproept met kilte en leegheid opgeladen wordt met een zeker sentiment. In een wereld waar de mens uit weggefotografeerd is, wordt door belichteing het menselijke voelbaar gemaakt.
Patrick Nagatani en Andree Tracey gebruiken de fot als simulatiespel van de nucleaire ramp. Een angstvisioen dat in Japan werkelijkheid werd, maar dat als fotografische metafoor op een algemener niveau wordt getild, waardoor het net zo goed met ons te maken heeft. Van Jean Ruiter geensceneerde foto's. Grote, krachtige beelden van een wereld die gemonteerd is uit tal van bestaande vormen die tezamen een magisch-realistische werkelijkheid verbeelden.
Heel bijzonder zijn de stereo-foto's die in een aparte donkere cabine getoond worden in kleine kijkkastjes. Allemaal plaatjes van rond de eeuwwisseling van het dagelijkse leven in Japan. Het antwoord op de nieuwsgierigheid toendertijd in het westen naar kiekjes uit die vreemde, oosterse wereld. Met typisch dat oog zijn de foto's gemaakt. Ze tonen ons de mooie buitenkant van het alledaagse Japan, althans dat wat de westerse fotografen daarvoor hielden. De foto's zijn in ruimtelijk perspectief geprojecteerd zodat je dat sensationele gevoel krijgt in die voorbije wereld binnen te treden.
Breda Fotografica op 15 lokaties in Breda, t/m 19 sept.
|