Archief Frits de Coninck

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001

3 Belgen Ad Petersen Annet van de Elzen Arnoud de Blauw Beelden Biezen Birgitt van Bracht De Muzen De Verbeelding Eindexamenwerk St.Joost Engels design Fotografica Frans Kerkhoff Franse schilderkunst Gaby Bovelander Henk Klok Herman Gordijn Het sublieme gemis Jan Fabre Jan Hoet Jan Hoet 2 Jan Hoet 3 Jean-Michel Alberola Jean-Pierre Caumiant Jeroen Bechtold Jeroen Doorenweerd Johan Clarysse Jon Marten Kees Mol KunstRAI 1993 Leon Adriaans Lotti van der Gaag MUHKA Marcel Maeyer Martien de Visser Middelheim Miquel Barcelo Mireille van 't Hoff Miriam Slaats NBKS 1 NBKS 2 Open Ateliers Pieter Ouborg Rick Koren Right of Speech Robert Wilson Rosemarie Trockel Signmar Polke Textielmuseum Thijs van Kimmenade Tine van de Weyer en Bert Poulisse USA Today Vormen van sculptuur Vrij Spel Willem Pak Fo Tjon Wim Claessen Wim Schuetz Witte de With Wolfgang Laib Wolfslaar Yvon Ne Zoersel De reis voert terug naar West-Brabant, waar hij is geboren. In 1934 in Ginneken. Jon Marten exposeert werk op papier en een enkel olieverfschilderij in Galerie De Verbeelding in Baarle©Nassau en daarmee is hij terug in de buurt van de geboortegrond. De schilder Jon Marten, abstract©expressionistisch van stijl, bewogen van inhoud. Hij studeerde een blauwe maaandag aan de kunstacademie St.-Joost in Breda, daarna aan de Van Eijckacademie in Maastricht. Hij heeft gewoond en gewerkt in Amsterdam, op het eiland Ibiza en in Spanje, waar hij veel geexposeerd heeft. Begin jaren '80 vestigt hij zich in een grote loods in de haven van Ijmuiden waar Lei Molin, Theo Kuijpers, Pieter Defesche onder anderen ook schilderden. Daar in de mateloze ruimte van het grensgebied tussen land en zee, ver van gewone menselijke bewoning, ontstond een groep van gelijkgezinden. Kunstenaars die zich lieten inspireren door de voortdurend wisselende decors in een grote haven. Alles in het groot: de steile scheepswanden, de gigantische opslagplaatsen, transporten, luchten, land en water, en altijd de geur van vis. In 1984 doopten ze zichzelf tot de IJmuider Kring ter gelegenheid van hun tentoonstelling in de Bredase Beyerd. Het was een schitterende tentoonstelling van solisten die lieten zien dat je vanuit eenzelfde ruimte en atmosfeer en in een vergelijkbare stijlopvatting toch individueel sterk verschillende werken kon maken. De schilders van de IJmuider Kring waren gelukkig niet programmatisch aan elkaar gebonden zodat verstikking geen kans kreeg. IJmuiden is voor ieder van hen belangrijk geweest, aantoonbaar belangrijk voor hun werk. Maar inmiddels is ieder zijns weegs gegaan, een enkeling in de dood. Lei Molin, de meest abstracte van het gezelschap is twee jaar geleden gestorven. Marten is de laatste die nog in IJmuiden woont en werkt; binnenkort zal hij daar het licht uitdoen en zich vlak over de grens, in Meerle, vestigen. In De Verbeelding is een kleine selectie te zien van zijn werk, allemaal ongedateerd maar zichtbaar uit verschillende periodes. Er hangen werken op papier die nog de romantiek tonen van een gedroomde wereld. Een nog ongeschonden wereld van heimwee en verlangen. Het is een wereldbeeld waarin geen mens te bekennen is, voorstellende een vijver in een landschap of gewoon de nacht. Het werk is opgebouwd uit kleurvlakken die los vanuit de hand geschilderd zijn en dus het schildersgebaar laten zien. De kleuren zijn helder en opgewekt. Zowel de kleur als de handeling van het schilderen hebben iets emotioneels dat in bedwang gehouden wordt door een evenwicht van compositie. De dingen staan bij Marten op hun plaats in een abstracte ordening. De manier waarop hij de zichtbare en voelbare wereld abstraheert, is vergelijkbaar met die van Theo Kuijpers en Lei Molin, maar Marten gaat minder ver. Zijn schilderen blijft dichter bij een herkenbare wereld, dichter bij herkenbare vormen. Hij isoleert een geziene vorm, haalt die als het ware al schilderend naar zich toe een vergroot hem, waardoor een zekere verzelfstandiging ontstaat. Maar altijd is er, beter: was er, dat evenwicht tussen vorm en emotie. In de benedenruimte van de galerie hangt een reeks van 8 werken, getiteld "Mijn verhaal". Ze tonen een heftigheid die niet meer beheerst wordt door zaken als vorm en compositie. Ook voor de kijker voelbaar worden artistieke overwegingen gepasseerd en krijgt dit werk een privekarakter. Het is als het werk van iemand die vol zit van verdriet en die dat luid uitschreeuwt. Voor wie het schilderen, in dit geval, het enige middel is om niet te stikken in het verdriet. Maar hevig verdriet wordt artistiek pas hanteerbaar als de kunstenaar er wat afstand van genomen heeft en het dus overdraagbaar wordt. Hoe anders is dan het kleine werk dat er vlak naast hangt, getiteld "Barbara is in de hemel". Tegenover het schreeuwende geweld van de reeks van 8 de intieme ontroering van iets wat doorleefd is en van binnenuit komt. Net als de andere is het gemengde techniek op papier. Van onderuit tot middenin het beeld slingert zich een witte baan die letterlijk uit het papier gescheurd is. Het wit is voorzien van een zwart ruitmotief als een traliewerk. De rest van het beeldvlak is vrij en spontaan in lichtbruin geschilderd waarin zich bovenin een witte poort bevindt, de hemelpoort. De emotie is hier omgezet in verbeelding, met behulp van verf, kleur en compositie. Het zijn die middelen die de emotie niet zo maar meedelen maar verwerken en een plaats geven waardoor de emotie een beeld wordt. Jon Marten in Galerie De Verbeelding, Klokkenstraat 12, Baarle-Nassau, tot 28 november.