3 Belgen
Ad Petersen
Annet van de Elzen
Arnoud de Blauw
Beelden
Biezen
Birgitt van Bracht
De Muzen
De Verbeelding
Eindexamenwerk St.Joost
Engels design
Fotografica
Frans Kerkhoff
Franse schilderkunst
Gaby Bovelander
Henk Klok
Herman Gordijn
Het sublieme gemis
Jan Fabre
Jan Hoet
Jan Hoet 2
Jan Hoet 3
Jean-Michel Alberola
Jean-Pierre Caumiant
Jeroen Bechtold
Jeroen Doorenweerd
Johan Clarysse
Jon Marten
Kees Mol
KunstRAI 1993
Leon Adriaans
Lotti van der Gaag
MUHKA
Marcel Maeyer
Martien de Visser
Middelheim
Miquel Barcelo
Mireille van 't Hoff
Miriam Slaats
NBKS 1
NBKS 2
Open Ateliers
Pieter Ouborg
Rick Koren
Right of Speech
Robert Wilson
Rosemarie Trockel
Signmar Polke
Textielmuseum
Thijs van Kimmenade
Tine van de Weyer en Bert Poulisse
USA Today
Vormen van sculptuur
Vrij Spel
Willem Pak Fo Tjon
Wim Claessen
Wim Schuetz
Witte de With
Wolfgang Laib
Wolfslaar
Yvon Ne
Zoersel
|
De expositieruimte in De Loods, een centrale ruimte waar de
ateliers van de daar wonende kunstenaars op uitkomen, ziet er
mooi en sereen uit. Aan de muren hangt het werk van Kees Mol,
schilderijen op klein formaat, met overleg geordend zodat ze
de ruimte in stilte vullen. Als de ruimte zo geeerbiedigd
wordt, ontstaat er een sfeer van eenvoud. Alsof dit werk op
deze plaats van een vanzelfsprekendheid is die nooit anders zo
geweest is. Het is de omgeving die deze sfeer ademt; het is
net zo goed het werk van Kees Mol dat deze overweging afdwingt.
Het is van zichzelf stil en, in zekere zin, tijdloos.
Het zijn stuk voor stuk schilderijen die zich van de opgewonden
wereld niet zo veel lijken aan te trekken, die hun eigen
langzame gang gaan.
Kees Mol is een Bredanaar, geboren in 1948, die schrijft en
schildert en sinds 1978 performances geeft in binnen© en
buitenland. Een performance veronderstelt beweging, zowel in
tijd als ruimte, betekent ook concrete lichamelijkheid die aan
dat moment verbon¬den is. Een performance is een voorstelling
die even druk als vluchtig is. Het is dan ook merkwaardig dat
een performer schildert zoals Kees Mol schildert. De schilderijtjes
is aan te zien dat ze bedachtzaam en dus langzaam zijn
gemaakt. Heel nauwkeurig, bijna precieus geschilderd. Sommige
van zijn schilderijen zijn op zijde geschilderd dat de acrylverf
zo sterk opzuigt dat de verf in het schilderij verdwenen
lijkt en alleen de kleur is overgebleven. Het krijgt een immaterieel
aanzien: de aandacht is van het schilderen vergleden
naar de voorstelling en de vorm. De sporen van verf, kwast en
linnen zijn weggewerkt achter het beeld. Het schilderij als
daad van handwerk, heel concreet en lijfelijk, een resultaat
van opeen¬volgende handelingen in tijd, is omgezet in een
abstracte voorstelling met een sterke nadruk op het geestelijke.
Elk schilderij van Kees Mol is een idee dat volledig en
nauwgezet uitgewerkt is.
De zichtbare wereld op een schilderij van Kees Mol is een
verbinding tussen zuiver landschappelijke elementen en abstracte
tekens. Het landschappelijke is het ogenschijnlijk
concrete in zijn voorstelling. Ogenschijnlijk, want uiteraard
berust het op de illusie van ruimte en afstand, terwijl Kees
Mol tegelijkertijd het schilderij als een heel plat vlak
presenteert. Als dat wat het is dus, zonder de illusie van het
tegendeel. Het schilde¬rij is geen afspiegeling van onze zichtbare
wereld. Een schil¬derij is in de eerste plaats een schilderij,
en vooral niks minder. Het werk van Kees Mol wil de
niet te bestrijden beves¬tiging zijn van die overtuiging. Dat
wat zich als land¬schappe¬lijk laat aanzien, een zee van blauw-grijze
golven bij voorbeeld, zoals op deze afbeelding, lijkt
toch niet zo landschap¬pelijk te zijn. Althans niet in die zin
dat het een "echt" landschap wil verbeelden. Een zee of een
gebergte staat veel meer voor het concrete, het lichamelijke,
het natuurlijke, een verwijzing in meer algemene zin dus die
het moet opnemen tegen het meer geestelijke en abstracte
element in het werk. De vorm die boven de zee lijkt te zweven
op het hier afgebeelde schil¬derij is niks, dat wil zeggen
verwijst niet naar een bestaand voorwerp dat we boven de zee
zouden kunnen aantreffen. De geschilderde vorm staat op zich
zelf, het is een teken dat niet verwijst, een teken in de
eenvoudigste betekenis van het woord. Als we het als ruimtelijk
willen opvatten, is dat het ruimtelijke in abstracte zin
en niet als een voorwerp in de landschappelijke ruimte. Maar
wellicht moeten we het schilde¬rij anders "lezen". Als we
uitgaan van het abstracte deel, van het teken, en we langs een
ander spoor zo'n schilderij benade¬ren, zien het vermeend
landschappelijke element ook minder als landschap. Als we ons
dwingen tot een andere kijk blijken de bloemen, bergen en
golven in het werk van Kees Mol sterke abstracte kwaliteiten
te hebben.
Waar de tekens op al zijn schilderijen nu meteen toe leiden is
onduidelijk. De herkomst en de aard zijn ook veel te verscheiden
om daar een duidelijke richting in te ontdekken die een
diepere betekenislaag zou kunnen aanboren. Zo'n inhoud die
door een oeuvre wordt voortgebracht lijkt hier te ontbreken.
De schilderijen van Kees Mol zijn goed geschilderd maar blijven
op zichzelf staan. Elk schilderij is een kleine wereld op
klein formaat.
De Loods, Scheldestraat 26, Breda, tot 18 oktober.
|