16 Kunstenaars uit Brabant 500 jaar Bouvigne 700 jaar beeldhouwkunst A.r.t.-galerie Alexander Schabracq Alexej Von Jawlensky Amerika Andy Warhol Anne Roorda Arie de Groot Auke de Vries BOA Bart van Hoek Beelden in het Tongerlohuys Birgitt van Bracht en Jan Vaes Breda Fotografica Carolein Smit Cees van Gastel Charles Clough Charlotte van Pallandt Crossing Over Changing Places Cultureel Gekleurd De Loods De eigen tijd Diana Rattray Edwin Janssen Edy de Wilde Filia den Hollander Frank Van den Broeck Franse kunst Franz Immoos Galerie De Verbeelding Galerie Kokon Galerie Liesbeth Lips George Steinmann Ger Dekkers Germinations Gert Rietveld Hans Klein Hofmeijer Hans Mutsers Helen Vergouwen Jaap de Vries 2 Jack Poell Jeff Wall Joelle Tuerlinckx Johan Claassen John Baldessari John van Gils Jos Dirix Karel Goudsblom KunstRAI MUHKA Man Ray Marijke Hooghwinkel Martin van Vreden Maud Verbruggen Michael Ryan NBKS NBKS fotowerk Nigel Kent Orna Wertman Paladino Panamarenko Park Middelheim Paul Beckers Peter Oosterbos Philippe Cazal Pjotr Mueller Portretten uit de 17e eeuw Quintijn van Eyk Remko Schultheiss en Roel QoQo Rene Magritte Renee Rohr Roman Cieslewicz Roni Horn Rotterdam in de jaren zestig Simcha Roodenburg Sjef Voets St.-Joost Teunn Nijkamp Tom Molenaars Tvadar Csontvary Varia Veronica Hustinx Watt Wereld op zolder Willy Looyen Wolfgang Laib Wolfslaar Zomer in Boymans
|
Jack Poell
De kooi om het beeld is een vondst. Vier lange, metalen buizen die in
een vierkant het beeld flankeren. Het beeld lijkt in gevangenschap te
verkeren en wil zich tegelijkertijd aan die situatie ontworstelen. De
kooi sluit zich om het beeld en opent zich naar de ruimte. Het is
hetzelfde als het kader om het schilderij, het is de paradox van de
beperking. Zonder bepereking of zonder maat of orientatie beleef je
geen ruimte en is er eigenlijk ook geen ruimte. Door dingen in een
verband te dwingen, organiseer je die voor het beeld broodnodige
ruimte en schep je ook betekenissen. De beperking wordt daarmee
vergroting.
De Loper van Jack Poell, een keramisch beeld van ongeveer een meter
hoog, zou zonder de kooi de betekenis niet hebben die het beeld nu
heeft. Het loopt dankzij de kooi de ruimte in en wordt tegelijk op de
plaats gehouden. Daarmee heeft Jack Poell de beweging gestileerd, tot
een houding gemaakt die zich nergens heen begeeft. En dat hoeft ook
niet meer. Het idee is al meer dan voldoende: waar zwangerschap is
volgt het baren vanzelf. Als benen maar lopen, alleen het hoofd weet
waarheen. Maar dit beeld en enkele hieraan verwante is van hoofd en
lijf ontdaan. Om de beweging te benadrukken heeft Poell de benen
losgesneden van de romp, zodat er niks meer te dragen valt. Deze
raadselachtige benen zijn letterlijk het begin van een verhaal dat in
de verbeelding van de beschouwer verder rijpt.
Nagenoeg alle beelden van Jack Poell (in 1948 in Brabant geboren,
wonend en werkend in Maastricht) willen een mededeling zijn over de
mens. Ze zijn naar vorm een verdunning van de menselijke gestalte en
een bespiegeling van zijn gedrag. Ze gaan over de monoloog, de
verdwijning of de verwijzing, zo zijn ze althans in 't Frans
getiteld. Zijn beelden zijn pars pro toto. Ze brengen de gestalte
terug tot een onderdeel dat tegelijk weer verwijst naar het geheel.
Het been, dat is de mens zelf. "Men moet om een enkel leven/ Heen
kunnen lopen/ Zien hoe volledig het is," zoals Guillaume van der
Gracht dichtte. In de beelden die hij noemt Partition de l'homme
(verdwijning van de mens) heeft hij in zo'n zelfde hoge
kooiconstructie groepen menselijke figuurtjes in brons gemonteerd die
in eenzelfde richting buigen, naar buiten, los van de beknelling. Ze
buigen als rietstengels, uitgerekt en kwetsbaar. Het is de wind die
over hen heen vlaagt en hen tot beweging brengt.
Opvallend is het verschil tussen de beelden die beweging willen zijn
en de zogenaamd vrije beelden die het zonder kooi moeten stellen.
Juist die beelden zijn zwaar, massief en stijf. Ze staan, en dat is
het. Er ontbreekt die spanning van de paradox die de verbeelding
prikkelt en dus betekenissen oplevert. En als het goed is, gaan die
betekenissen verder dan de anekdote. Juist de abstracte waarde
verheft het beeld boven het feitelijke verhaal. Het is abstracte
kracht die de vrije, zware, bronzen beelden missen. Zo wordt vrijheid
ook op die manier iets betrekkelijks.
Samen met de beelden toont De Verbeelding een enkel (lelijk)
schilderij en een groot aantal kleine monotypes die het profiel van
Poells beelden tonen. De monotypes (eenmalige drukken) zijn
bescheiden van prijs.
Galerie De Verbeelding, Klokkenstraat 12, Baarle-Nassau tot 6 maart
|