Archief Frits de Coninck

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001

16 Kunstenaars uit Brabant 500 jaar Bouvigne 700 jaar beeldhouwkunst A.r.t.-galerie Alexander Schabracq Alexej Von Jawlensky Amerika Andy Warhol Anne Roorda Arie de Groot Auke de Vries BOA Bart van Hoek Beelden in het Tongerlohuys Birgitt van Bracht en Jan Vaes Breda Fotografica Carolein Smit Cees van Gastel Charles Clough Charlotte van Pallandt Crossing Over Changing Places Cultureel Gekleurd De Loods De eigen tijd Diana Rattray Edwin Janssen Edy de Wilde Filia den Hollander Frank Van den Broeck Franse kunst Franz Immoos Galerie De Verbeelding Galerie Kokon Galerie Liesbeth Lips George Steinmann Ger Dekkers Germinations Gert Rietveld Hans Klein Hofmeijer Hans Mutsers Helen Vergouwen Jaap de Vries 2 Jack Poell Jeff Wall Joelle Tuerlinckx Johan Claassen John Baldessari John van Gils Jos Dirix Karel Goudsblom KunstRAI MUHKA Man Ray Marijke Hooghwinkel Martin van Vreden Maud Verbruggen Michael Ryan NBKS NBKS fotowerk Nigel Kent Orna Wertman Paladino Panamarenko Park Middelheim Paul Beckers Peter Oosterbos Philippe Cazal Pjotr Mueller Portretten uit de 17e eeuw Quintijn van Eyk Remko Schultheiss en Roel QoQo Rene Magritte Renee Rohr Roman Cieslewicz Roni Horn Rotterdam in de jaren zestig Simcha Roodenburg Sjef Voets St.-Joost Teunn Nijkamp Tom Molenaars Tvadar Csontvary Varia Veronica Hustinx Watt Wereld op zolder Willy Looyen Wolfgang Laib Wolfslaar Zomer in Boymans Zomer in Boymans A computer which will solve every problem in the world, zo heet de vloersculptuur van Walter de Maria (Californie, 1935) die weer te zien is op de plek waar die in 1984 speciaal voor gemaakt is. Voor de grote bovenzaal in de nieuwe vleugel van Museum Boymans©van Beuningen. De sculptuur is een verzameling van 75 staven van roestvrij en gepolijst staal. Elke staaf is een meter lang maar de vormen verschillen. De verzameling is exact en dus streng geordend. De slagorde vangt aan bij de drie: drie staven die driehoekig van vorm zijn, het absolute minimum van vorm om als staaf zelfstandig te kunnen bestaan. Dan volgen vier staven die vierkant zijn, en zo door tot de langste reeks: twaalf staven die twaalfhoekig zijn. Een hoek verder en de staaf wordt rond en heeft daarmee geen vaste, dat wil zeggen onbeweeglijke plaats meer. De lengte van de staven, een meter, is tegelijk de maatvoering voor de hele orde want de ruimte tussen de gelederen is ook precies een meter. Om zoiets gestalte te geven biedt de computer inderdaad uitkomst. Het werk is volstrekt mathematisch van oorsprong en industrieel vervaardigd. Glad, koud (maar niet kil), rigide en volmaakt. Geen enkele oneffenheid doorbreekt de strenge wetmatigheid van het sublieme denken. Dit werk is gepolijst staal geworden mathematica, helemaal alleen in een grote zaal. Wat lijkt op het eerste oog het menselijke dan veraf. Waar is de woede, de twijfel, de euforie, waar zijn honger en dorst, waar is de tijd ? Aan opperste volmaaktheid lijkt het menselijke voorbijgegaan. En toch. Het is uitgerekend de tijd die het werk toegankelijk maakt en binnen handbereik brengt. De zaal is zo groot en het beeld navenant zo uitgestrekt dat niemand er achteloos aan voorbij kan. Eromheen lopen, alleen al om naar een andere zaal te gaan, vergt tijd. En die tijd gebruikt iedereen om te kijken, te tellen en te analyseren. Want wie wil niet weten wat de sleutel is van deze ordening. Tellen en rekenen zijn manieren van de geest om de buitenwereld te doorgronden en die dus eigen te maken. Wat je snapt, wordt iets van jezelf. Wat dus in aanvang zo onpersoonlijk leek, vraagt wel degelijk een persoonlijke betrokkenheid. Het is de schaal van deze installatie die daartoe aanzet. Ontvankelijkheid voor dit beeld van De Maria maakt ook open voor het licht dat een belangrijk deel is van dit beeld op deze plek. Het is het licht, in deze zaal zowel daglicht als veelvoudig kunstlicht, dat erin slaagt de strenge mathematiek te trotseren en te doorbreken. Want niet elk van de 75 staven vangt in gelijke mate licht. De ene vangt het licht en flonkert en wordt er letterlijk uitgelicht, waar de andere net iets verder van de lichtbron afligt en gewoon een staaf blijft. En dat alles is uiteraard afhankelijk van de positie van de kijker. Hij is het die door verandering van standpunt het licht op een andere wijze de ordening laat doorkruisen. Het beeld is indrukwekkend. Het vult het vloeroppervlak en maakt je tegelijk bewust van de leegte van de grote zaal. De vloersculptuur van Walter de Maria is een van de fundamenten van de collectie eigentijdse kunst van Boymans©van Beuningen. Naast de werken van Bruce Nauman, Joseph Beuys en Andy Warhol, van welke kunstenaars op het ogenblik overigens geen werk te zien is. Van een vijfde hoofdrolspeler, de pop©artkunstenaar Claes Oldenburg, zijn enkele objecten te zien in het oude deel van het museum waar in een reeks van kleine zaaltjes, als parels aan een halsketting, de moderne kunstgeschiedenis aan je voorbij trekt. Te beginnen bij eind vorige eeuwse landschappen van Claude Monet en eindigend bij Claes Oldenburg uit de jaren '60. De pop©art is daarmee definitief geschiedenis. En daartussenin hoogtepunten uit de twintigste eeuw in het bezit van Boymans. Het dubbelportret van de expressionist Kokoschka uit 1919, Kees van Dongens vrouwenportret met de vinger op de wang, een topstuk van Kandinsky genaamd Lyrisches uit 1944, de unieke collectie surrealistische kunst met schitterende stukken van Rene Magritte en Salvador Dali, aangrijpende beelden van George Segal. De kunstgeschiedenis van de twintigste eeuw is zo teruggebracht tot een min of meer toevallige, maar overzichtelijke rondgang. Natuurlijk is die onvolledig maar dat maakt het zeker zo aantrekkelijk. Tot slot, op verschillende plaatsen in het museum zijn beelden opgesteld uit de 19e eeuw in vijf blokken die elk een opvatting vertegenwoordigen van van de 19e©eeuwse beeldhouwkunst. Een manier om inzicht te verwerven in de geschiedenis van het beeld dat in de 20e eeuw zo'n andere weg zou gaan. Museum Boymans©van Beuningen, Rotterdam. Deze zomeropstelling duurt tot 5 september.