Adriaan Seelen Alex Kiefmeijer Anish Kapoor Ben Hoezen Birgitt van Bracht 2 Boymans-van Beuningen Cady Noland Carel Visser Caro Chassetheater Cultureel Gekleurd Dada De Pont De Ringeloor De stadscollectie Desert Tracks Drie vrouwelijke schilders Edy de Wilde Elly Stegeman en Ludo Bekkers Emile van der Kruk Enk de Kramer Eric Hirdes Erik Prins Eugeen van Mieghem Giorgio Morandi Grafiek in het Tongerlohuys Hannema Hans Landsaat Hans Luiken Het portret Het verhalende Huub Bruls Ignatiusziekenhuis Jaap de Vries Jacques van Alphen Jan Andriesse Jeanne Munsterman Jeroen Doorenweerd Jiri Kolar John van Gils Jos Blersch Kars Persoon Klaar van der Lippe Kopper en Van Ham Kunst van Vlaanderen en Spanje Laatmiddeleeuwse prenten Lokaal 01 - 1 Lokaal 01 - 2 Luc Tuymans MUHKA Marijke Fitz Verploegh Martje Verhoeven Matthew Barney Michel van Overbeeke NBKS 1 NBKS 2 Naus en Kleinepier Nederlandse tekeningen 2e helft 19e eeuw Nieuwe beelden Noordbrabants Museum Paul Thek Per Kirkeby Piet Berghs Piet Dieleman Pyke Koch Reinoud van Vught Richard Price Rob Mohlmann Rob Moonens Simon Benson Stadscollectie Breda, deel I Textiel Thierry de Cordier Tina Onna Tom Wesselmann Ton Slits Tongerlohuys Toon Kuypers Torsten Haake-Brandt Un cercle d'amis Voorwaar Wainer Vaccari Walter Swennen Wolfslaar Wouter van Riessen
|
Jaap de Vries
Ergens in een interview zegt de Bredase schilder Jaap de Vries
dat wij tegenwoordig zonder God geboren zijn. Dat is in zijn
geval een kwestie van het herschrijven van zijn eigen geschiedenis
waarin dat Godsbeeld zo'n grote rol heeft gespeeld. Het
is het afleggen van een juk dat te lang gekneld heeft. Hij
komt uit een Calvinistisch nest waar het geloof in het Woord
Gods traditioneel een zware lading heeft. Dat geloof heeft hij
achter zich gelaten, dat is duidelijk. Maar wat ook duidelijk
is dat is dat de ernst waarmee vroeger het letterlijke antwoord
uit de bijbel werd verdedigd, nu zichtbaar wordt in de
gedrevenheid waarmee hij de vraag stelt. Zijn schilderijen
willen een vraag zijn naar de zin der dingen. Hij doet dat
door de zinloosheid aan de orde te stellen en daarvoor een
passende artistieke uitingsvorm te vinden. Zin of zinloosheid,
twee kanten van dezelfde (ethische) medaille.
Jaap de Vries stelt in zijn schilderwerk de vraag naar de zin
achter de dingen die hij waarneemt. Hij wil waarheid, niet die
vastgeroeste van een oud en overgeleverd geloof, maar die van
de concrete dingen die zich aan de mens voordoen. Bij zijn
gedreven poging het wezen der dingen te ontdekken, en bij hem
is dat dan ook letterlijk: van bedekking ontdoen, kiest hij
zich een terrein waarop wij in onze cultuur altijd nog te
maken hebben met een zekere conventie. Hij onderzoekt het
lichaam, dat wat ons het meest dichtbij is. Een instrument dat
nog altijd wordt beperkt door opvattingen van schaamte en
fatsoen. Niet de vraag: wat is er met het lichaam allemaal
mogelijk? maar de vraag: mag dat eigenlijk wel?, bepaalt de
dingen die wij doen. Op de tentoonstelling die hij heeft
ingericht in Nova Zembla in Den Bosch toont hij recente werken
die vooral (nog) betrekking hebben op het menselijk lichaam.
Dat is een helder en belangrijk motief. Het lichaam dat zijn
wij zelf. Dat klinkt eenvoudig, maar het is toch typisch dat
het de generatie schilders is waartoe ook De Vries behoort,
die dat lichaam zo tot onderwerp van onderzoek heeft gemaakt.
Op de bijna afgelopen Biennale van Venetie was het dat thema
dat de inzending van Nederland vorm en inhoud gaf.
Jaap de Vries schildert op repen papier die hij tot een beeld
monteert. Hij snijdt het lichaam als het ware open en legt de
binnenkant bloot. Ons hele systeem. Achter de mooie voorgevel
van ons opgepoetste uiterlijk zoekt hij onbekende gangen en
nissen van ons innerlijk. Natuurlijk fysiek want daar gaan
zijn schilderijen op het eerste oog over. Maar het lichaam is
in zijn benadering tegelijk een voertuig van de ziel en dan
betreed je het gebied van de zin en dus van de zinloosheid. De
Vries ontleedt de leegte, hij versnijdt het lichaam (en letterlijk
ook het papier) en roept een verontrusting op. Want
wat je ziet, dat ben je zelf. Dat gevoel wordt nog eens versterkt
door de grote werken zo laag te hangen dat ze het
spiegelbeeld zijn van het lichaam dat ervoor staat.
Nova Zembla, Lederstraat 9, Den Bosch; tot 29 oktober
|