Antonietta Peeters
Arie Berkulin
Artis
BOA 1
BOA 2
Beelden in Zoersel
Bernd Lohaus
Buitenmaatse grafiek op de grens
Co van Assema
Colin Lowe
De Verbeelding
De geur van hout
De muze als motor
Dick Fluitsma
Eddy Posthuma de Boer
Eelco Brand
Een ander mensbeeld
Emily Boekhout
Esko Mannikko
Felicien Rops
Franka Beijers en Marc Koreman
Geert van de Camp
Gerrit Sol
Gilbert and George
Grafiek
Guido Geelen
Guillaume Bijl
Hans Greep
Hendrik Nicolaas Werkman
Henk Visch
Het gegeven beeld
Jack Poell
Jacomijn den Engelsen
Jan Dibbets
John Koermeling
Jos Boetzkes
Kunst in Rijen
Lidwien Kraakman
Marc Nagtzaam en Eelco Veenman
Marie-Therese Colen
Martha van Meurs
Mattie Schilders
Miek en Harry Vlamings
Nicolas Dings
Noor de Rooy en Piet Vloemans
Opvattingen van schilderkunst
Otto Egberts
PJ Roggeband
Panamarenko
Paul Haentjes
Paul van der Eerden
Petra Boshart
Rosan Bosch
Ru van Rossem
Ruimte in de kunst
Sal Meijer
Sarah Lucas
Shelter
Simon Woudwijk
Soil and ceil
Surrealisme
Theo Kuijpers
Ton Slits
Tony Cragg
VBBKZN
Wat betreft Japan
Willem Adams
Willem de Kooning
Wouter van Riessen
Zomerbeelden
Zomeropstelling
|
Spiegels van het bestaan
Op de mooie tentoonstelling over het portret in de kunst van nu
zien we twee kunstenaars wier werk aanleiding geeft tot vergelijking
met werk van kunstenaars die er niet zijn. Maar naar
wie de gedachten onvermijdelijk uitgaan. De tekeningen van de
jonge Rosemin Hendriks tonen zekere overeenkomst (maar nog
groter verschil) met die van Wouter van Riessen. Van heel andere
aard is de vergelijking die zich opdringt tussen de geschilderde
portretten van Carola Bessaso en het werk van Marlene
Dumas. Het deert niet dat noch het werk van Dumas, noch dat van
Van Riessen hier feitelijk aanwezig is. Als werk daar aanleiding
toe geeft, is vergelijking toegestaan. Niks bestaat tenslotte
zonder op zijn minst te lijken op iets anders.
De schitterende tekeningen van Rosemin Hendriks lijken op het
eerste gezicht familie te zijn van die van Wouter van Riessen
die de afgelopen maand hier op dezelfde plek, de oude sigarenfabriek
van Willem II in Den Bosch, enkele van zijn potloodtekeningen
en schilderijen heeft getoond. Om die potloodtekeningen
gaat het nu. Zowel bij Hendriks als bij Van Riessen, twee
jonge interessante kunstenaars, zien we portretten die heel
frontaal op het verder lege blad zijn gezet. Met een potlood
dat heel zuiver die ene juiste lijn vindt waar de kunstenaar
naar zoekt. Wat niet goed is, wordt weggegumd maar nooit helemaal.
De sporen van het werk, de sporen van het zoeken dus,
mogen nog even gezien worden. Ze maken de tekening alleen maar
spannender. Beiden beperken ze zich tot hoofdlijnen waarmee ze
meer dan genoeg kunnen vertellen over de psychologie van de
getekende figuur. En daar begint het verschil en wordt de vergelijking
pas echt interessant. Met dezelfde middelen en stijl
en binnen eenzelfde motief roepen ze volstrekt andere belevingen
op. De knellende leegte bij Van Riessen, de tekenaar van de
eenzelvige figuur, is bij Hendriks een portret dat opgeblazen
is, naar vorm en naar betekenis. Elk deel van de fysionomie
trekt apart de aandacht en is een eiland in het geheel. De
ogen, de neus, de mond, elk deel trekt de aandacht van de kijker
naar binnen. Op subtiele manier ontstaat er een communicatie
tussen portret en kijker.
Carola Bessaso, net afgestudeerd aan de Rietveldacademie kiest
een spoor dat onvermijdelijk naar Marlene Dumas voert. Eenzelfde
losse schilderstijl, hetzelfde verenkelde portret, het
kleine formaat en zelfs de manier van presentatie: in serie en
los aan de muur bevestigd. Maar bij Bessaso kijken de portretten
niet doordringend, de blijk snijdt niet door de ziel van de
kijker. Dat ongemakkelijke gevoel dat een portret van Dumas
geeft, ontbreekt hier. Bij Bessaso bewegen de portretten zich
aan de oppervlakte en wordt de beleving onvoldoende op gang
gebracht om het idee op te roepen van een spiegel van het gemoed
dat een portret zou moeten zijn.
De vergelijking met Dumas is natuurlijk niet helemaal terecht.
Want ver doorgevoerd leidt die tot een kansloze positie voor
iemand die net begint. Maar, een echt talent zou zichzelf ervoor
moeten behoeden zich zo verstikkend dicht tegen een reputatie
als die van Marlene Dumas aan te schurken.
Artis, Boschveldweg 471, Den Bosch. Mirrors of Mind/Time
duurt tot 29 april en is open do t/m zo van 1 tot 5 uur.
|