Antonietta Peeters
Arie Berkulin
Artis
BOA 1
BOA 2
Beelden in Zoersel
Bernd Lohaus
Buitenmaatse grafiek op de grens
Co van Assema
Colin Lowe
De Verbeelding
De geur van hout
De muze als motor
Dick Fluitsma
Eddy Posthuma de Boer
Eelco Brand
Een ander mensbeeld
Emily Boekhout
Esko Mannikko
Felicien Rops
Franka Beijers en Marc Koreman
Geert van de Camp
Gerrit Sol
Gilbert and George
Grafiek
Guido Geelen
Guillaume Bijl
Hans Greep
Hendrik Nicolaas Werkman
Henk Visch
Het gegeven beeld
Jack Poell
Jacomijn den Engelsen
Jan Dibbets
John Koermeling
Jos Boetzkes
Kunst in Rijen
Lidwien Kraakman
Marc Nagtzaam en Eelco Veenman
Marie-Therese Colen
Martha van Meurs
Mattie Schilders
Miek en Harry Vlamings
Nicolas Dings
Noor de Rooy en Piet Vloemans
Opvattingen van schilderkunst
Otto Egberts
PJ Roggeband
Panamarenko
Paul Haentjes
Paul van der Eerden
Petra Boshart
Rosan Bosch
Ru van Rossem
Ruimte in de kunst
Sal Meijer
Sarah Lucas
Shelter
Simon Woudwijk
Soil and ceil
Surrealisme
Theo Kuijpers
Ton Slits
Tony Cragg
VBBKZN
Wat betreft Japan
Willem Adams
Willem de Kooning
Wouter van Riessen
Zomerbeelden
Zomeropstelling
|
Eelco Brand
Twee schilderijen slechts, in een grote zaal. Meer toont Eelco
Brand niet in Lokaal 01. Maar die twee die tegenover elkaar
zijn gehangen, ieder aan een einde van de zaal met de vloer als
gapende leegte, zijn zo op elkaar betrokken dat de kijker zich
erin opgenomen voelt. En daardoor gebeurt er veel meer dan elk
van de doeken letterlijk laat zien. De leegte van de ruimte
wordt gevuld met een verhaal dat tussen de schilderijen in
hangt en dat alles te maken heeft met de betrokkenheid van de
kijker. Eelco Brand heeft zo gemanoeuvreerd met het point of
view dat hij de kijker het schilderij in geschilderd heeft en
zo de twee doeken met elkaar heeft verbonden. De twee schilderijen
zijn samen een plek, geladen met een voelbare betekenis.
In het sparrenbos, daar speelt zich de scene af waar de kijker
aanvankelijk onmerkbaar deel van gaat uitmaken. Kijken is deelnemen.
Op het doek dat je het eerst ziet hangen bij binnenkomst
heeft Eelco Brand een brede uitsnede van het bos geschilderd.
In de inmiddels bekende stijl van hem: uiterst precies en beladen.
In het midden op een open plek leunt een jonge vrouw tegen
een boom. De ogen lijken gericht op een man die van bovenaf de
scene inspringt. De vrouw staat roerloos, achteloos. Het licht
glijdt langzaam langs de voorkant van de boomstammen naar beneden.
De bruine paddestoelen als kleine broertjes van de hoge,
rechte boomstammen. Alom stilte. En tegelijk gebeurt er van
alles. Om te beginnen is het beeld breder dan het oog in een
opslag aankan. Het oog beweegt dus van de ene kant naar de
andere om alles te kunnen waarnemen. En automatisch past het
oog zelf de focus aan. Eelco Brand heeft al schilderend het
beeld zo gemanipuleerd alsof het oog dat nu juist niet doet en
steeds dezelfde focus houdt. Het gevolg is dat we het deel waar
het oog zich op instelt, heel scherp zien, en in dit geval is
dat niet voor niks het centrum
met de wachtende vrouw en de springende man, zodat we de boomstam
waar we veel dichter bij staan heel wazig zien. Als we
vervolgens wat meer afstand tot het doek nemen, wordt wat wazig
was scherp en wat scherp was wazig. Zo laat de schilder het
heel nadrukkelijk aan de kijker over om te bepalen wat hij
ziet.
Het licht valt hoog vanuit de ruimte waar de kijker staat, de
zaal dus, het bostafereel binnen en spreidt daar een mooi gefilterd
maar ook wat onnatuurlijk licht. Alles in tinten bruin,
geen groen te bekennen. De man wordt door een ander, meer helder
licht gevangen. Hij komt uit een andere ruimte en heeft het
licht met zich meegenomen. Zijn sprong is dan ook niet vanaf
een boomtak maar letterlijk van bovenuit de zaal. Hij springt
het beeld in en doorbreekt daarmee de illusie van het schilderij.
Aan de overkant het tweede schilderij, met vrijwel dezelfde
plek. De kijker is kennelijk een aantal stappen doorgelopen
waardoor de kijkpositie iets gewijzigd is. De bomen en de paddestoelen
nog altijd roerloos. De vrouw en de man zijn uit het
beeld verdwenen, opgelost in het niets. Het licht komt oorverdovend
fel en wit vanuit de achtergrond en schijnt de kijker
recht in het gezicht, en over hem heen natuurlijk in het andere doek.
Dan valt het oog op vijf lege patroonhulzen op het naaldtapijt.
De mensen weg, de paddestoelen als stille getuigen. Welk drama
heeft zich hier afgespeeld?
Lokaal 01, Kloosterlaan 138, Breda. Open donderdag t/m
zondag van 1 tot 5 uur. Tot 4 maart.
|