Antonietta Peeters Arie Berkulin Artis BOA 1 BOA 2 Beelden in Zoersel Bernd Lohaus Buitenmaatse grafiek op de grens Co van Assema Colin Lowe De Verbeelding De geur van hout De muze als motor Dick Fluitsma Eddy Posthuma de Boer Eelco Brand Een ander mensbeeld Emily Boekhout Esko Mannikko Felicien Rops Franka Beijers en Marc Koreman Geert van de Camp Gerrit Sol Gilbert and George Grafiek Guido Geelen Guillaume Bijl Hans Greep Hendrik Nicolaas Werkman Henk Visch Het gegeven beeld Jack Poell Jacomijn den Engelsen Jan Dibbets John Koermeling Jos Boetzkes Kunst in Rijen Lidwien Kraakman Marc Nagtzaam en Eelco Veenman Marie-Therese Colen Martha van Meurs Mattie Schilders Miek en Harry Vlamings Nicolas Dings Noor de Rooy en Piet Vloemans Opvattingen van schilderkunst Otto Egberts PJ Roggeband Panamarenko Paul Haentjes Paul van der Eerden Petra Boshart Rosan Bosch Ru van Rossem Ruimte in de kunst Sal Meijer Sarah Lucas Shelter Simon Woudwijk Soil and ceil Surrealisme Theo Kuijpers Ton Slits Tony Cragg VBBKZN Wat betreft Japan Willem Adams Willem de Kooning Wouter van Riessen Zomerbeelden Zomeropstelling
|
Theo Kuijpers
Een heel oeuvre lang is Theo Kuijpers (Helmond, 1939) de schilder
van de herinnering. De herinnering aan van alles, als het
niet zo mateloos zou klinken. De herinnering is voor hem het
beeld dat onafscheidelijk verbonden is aan al die vormen waarin
het leven vanaf zijn vroegste jeugd op het platte Brabantse
land zich aan hem heeft voorgedaan. Het is ook het beeld van de
dingen die hij overal elders heeft gevonden zonder ze meteen te
zoeken. Het onvoorspelbare en het het onbeschrijfelijke vinden
een dankbaar oog bij Theo Kuijpers. Wie bereid is te vinden
zonder te zoeken, wie een antenne heeft voor de ziel van het
andere landschap, dat is de ideale reiziger. Die slorpt het
landschap op, zoekt het licht en de sfeer, verwondert zich over
vreemde dingen en nieuwe structuren en koestert een mensenleven
lang de herinnering aan dat andere. Kuijpers is zo'n reiziger
die kijkt, beleeft, verbeeldt en schildert, in een ononderbroken verband.
Verwacht in zijn schilderijen en werken op papier geen feitelijk
verslag van waar hij ooit geweest is. Zijn werk is nergens
concreet figuratief, niet een topografische weergave van zijn
(tijdelijke) biotopen. Hij is geen schilder van het landschap
zoals wij dat als kunsthistorisch genre bedoelen. En toch gaat
zijn werk over het landschap in de gedaante waarin zich dat
voltrekt in zijn onmiddellijke maar regelmatige veranderende
leefomgeving. Want Kuijpers mag een Brabantse kunstenaar heten,
natuurlijk is zijn werk dus ook binnenkort aanwezig in de grote
expositie in De Beyerd ter gelegenheid van 200-jarig Brabant,
hij is ook een reiziger die van overal zijn motieven haalt.
Australie, Ravenna, Chartres, Marokko, New York, Egypte, Suriname,
Schotland, Sicilie en recentelijk een tijd in de buurt
van Cahors. Een feitelijke benoeming behoeven de plaatsen van
zijn schilderijen niet. Wie de mozaieken van Ravenna kent,
herkent de flonkering daarvan bij Kuijpers, net zoals het zwart
van Sicilie, het alles doordringende gele licht van Noord-Afrika,
de oplichtende duisternis in de ramen van de kathedraal van
Chartres.
Het recente werk dat hij nu bij Kunsthandel Tegenbosch in Heusden
toont, is voor een deel de neerslag van waar hij de laatste
tijd heeft geleefd en gewerkt: in een huis van de Virginie
Jansen-stichting in de buurt van Cahors. Het werk is anders van
toon en van atmosfeer, het is anders van compositie, rustiger
en ingehoudener vooral, en toch sluit het vloeiend aan bij het
vele werk dat hij in zijn schildersleven gemaakt heeft. Theo
Kuijpers heeft een consistent oeuvre opgebouwd dat altijd de
verbeelding is van wat zijn ogen en zijn hart hebben gevonden
en beleefd. In die zin is zijn werk heel fysiek. Ook al is er
geen enkele concrete, naturalistische weergave van een bestaand
voorwerp meer te zien, het beeld dat zijn schilderijen
opleveren is uitermate voelbaar en tastbaar. Het gaat altijd om
de warmte, de geur, de huid, de kleur en de structuur van de
omgeving waar hij onderdeel van is. Maar ook in de wijze van de
weergave van die door en door beleefde herinnering zit een
stevige mate van lichamelijkheid. Kuijpers is de schilder van
het weerbartstige gebaar, de met het penseel bevochten vlakken,
de pasteuze olieverf, de expansieve en tegelijk toch beheerste
vormen in aquarelverf, het boerse handschrift dat nooit bereid
lijkt de burger met schoonheid te kietelen. Liever nors dan
elegant, en daar valt nog altijd veel voor te zeggen. Zelfs, of
misschien moet ik wel zeggen vooral, zijn recente kleine formaten
hebben die lichamelijke gewaarwording. Ze zijn van een
concentratie en van een beperking die de kleine bladen als veel
groter doet ervaren. Het typische is dat de grote olieverfschilderijen
die hier te zien zijn, veel minder direct en veel
meer bedacht lijken, wat dit formaat het gevoel van teveel
bezorgt.
Kunsthandel Tegenbosch, Putterstraat 48, Heusden. Open
woensdag t/m zondag van 2 tot 5. De tentoonstelling is te
zien tot 30 september.
Bijzonder is de kwaliteit van zijn werk op kleiner papierformaat.
|