't Tongerlohuys Ad van Haandel Anthony Caro Arja Hop Carel Blotkamp Carel Visser Carola Popma en Hans Klein Hofmeijer De Tuin der Verbeelding De tekening als omweg naar het beeld Documenta 10 Dominique Ampe Echtpaar Mols Eigentijdse kunst uit China Eigentijdse kunst uit Israel Eigentijdse kunst uit Uganda Figuratieve kunst Galerie Esprit Georges Vantongerloo Giuseppe Penone God in de Nederlandse beeldende kunst Grafiek aan weerszijden van de grens Hans Broek Hans Broek 2 Henk van den Berg Henri Jacobs Het vernuft Hubert Damisch Jan Fabre Jan Vanriet Jan Vosters Jean-Marc Spaans John Koermeling Klaas Gubbels Korrie Besems Kunst in 't Kijkhuis Lebuin d'Haese en Paul Beckers Loek Grootjans Lokaal 01 Lokaal 01 - 2 MUHKA Marcel Maeyer Marion Lambert Mark Outjers Michael Kirkham NBKS 1 NBKS 2 NBKS 3 NBKS 4 NBKS 5 Norbert Prangenberg en Herbert Hamak Ossip Piet Berghs Rob Scholte Ronald Zuurmond Sal Meijer Sint Joost Sol Sneltvedt Tijdloze geheimzinnigheid Trudy Peeters en Rolf ter Veer Vincent Mentzel Vrouwelijke schoonheid Wide White Space William Speakman Wim Delvoye Yarre Stooker
|
Figuratieve kunst
Het zijn lichamen die de hoofdrol spelen in de tentoonstelling die Jan Broos in zijn galerie De Verbeelding heeft ingericht. Lichamen in verschillende graden van herkenbaarheid, in verschillende staten van volledigheid ook. Dat is samengebracht onder de noemer figuratieve kunst, een term die altijd een misverstand oproept. Figuratie wordt altijd tegenover abstracte kunst gezet, terwijl de begrippen betrekking hebben op twee verschillende aspecten van beeldende kunst. Zo te zien is in De Verbeelding de titel figuratie juist gebruikt. We zien schilderijen die een herkenbare weergave zijn van iets uit de werkelijkheid, lichamen in dit geval. En tegelijk is het kunst die ook abstract is.
De koppen van Hans Abbing leggen een duidelijke relatie tussen abstractie en figuratie. Het zijn onmiskenbaar koppen. Ze vullen het hele beeldvlak en staan niks anders om zich heen toe. De achtergrond is dus helemaal leeg gebleven, waardoor de koppen los gemaakt zijn van een omgeving. Ze bestaan louter op zichzelf, als vormen in krijt op het papier van Abbing. De contouren zijn scherp getrokken. Oren, neus, mond en schedel worden als zuivere vormen behandeld. De rest is vlak, puur kleur, zonder vorm van licht of schaduw die het hoofd in een naturalistische omgeving zouden kunnen plaatsen. Je kunt ook niet eens van een huid spreken. Het vel over de kop is kleurkrijt gebleven. Daarmee heeft de kunstenaar het figuratieve uitgangspunt, de kop, in de abstractie getrokken. Een pasteltekening van Hans Abbing stelt een mensenkop voor, maar nooit helemaal letterlijk. De kop blijft een soort schema. Hij vraagt net zo goed aandacht voor schilderkunstige middelen als compositie, kleur, lijn, materiaal. Niet alleen als middel om iets zichtbaars af te beelden, maar om iets wat voor het oog onzichtbaar is aan de orde te stellen. Bij Abbing ligt dat in de dwingende, priemende ogen van zijn model. Die ogen geven het portret iets ongemakkelijks. Ze laten je over de stoel schuiven. De ogen kijken dwars door je heen zonder iets prijs te geven van wat zich achter de ogen plaats vindt. Je wordt als kijker bekeken en je weet niet door wie.
Andere opmerkelijke schilderijen bij De Verbeelding in Baarle-Nassau zijn die van de Amsterdammer Hans Giesen. Ze zijn complex van stijl en misschien daardoor ook van betekenis. Hij zet kleuren tegen elkaar aan die elkaar het beeld uit lijken te wringen. Dat roept emoties en raadsels op. Maar nergens krijg je helderheid. Het is nergens precies uit te maken waar een schilderij over gaat. Waar je in het schilderij een voorstelling herkent en een verhaal begint, lijkt Giesen dat weer net zo snel te willen verbergen achter een scherm van verf en kleur. Waar een voorstelling geordend lijkt, wordt dat met expressieve, losse bewegingen weer ontkend. Een schilderij van hem is een optelsom van fragmentarisch geschilderde werelden die over elkaar heen schuiven. Je herkent en je herkent niet. Helemaal duidelijk is het nooit. Schilderen is voor hem balanceren op de grens van figuratie en sensatie, de grens van voorstelling en emotie. Abstract is het net als bij Abbing eigenlijk overal.
Galerie De Verbeelding, Klokkenstraat 12, Baarle-Nassau. Open donderdag t/m zondag van 1 tot 5 uur. De tentoonstelling van figuratieve kunst duurt tot 15 december.
|